TS EN 60598-1 Armatürler- Bölüm 1: Genel kurallar ve deneyler

Armatür

bir veya daha fazla sayıda lambadan yayılan ışığı dağıtan, süzen veya dönüştüren ve lambaların kendileri hariç olmak üzere lambaların desteklenmesi, sabitlenmesi ve korunması için gerekli bütün bölümleri içeren ve gerekli olduğunda lambaları besleme kaynağına bağlayan düzenler ile birlikte yardımcı devre donanımlarını bulunduran cihaz
Not 1 – Değiştirilemeyecek şekilde entegre edilen lambalara sahip bir armatür, deneylerin entegre lamba veya kendinden balastlı entegre bir lamba üzerinde gerçekleştirilmemesi dışında, bir armatür gibi değerlendirilir.

armatürün ana bölümü

montaj yüzeyine tespit edilen veya doğrudan bu yüzeye asılan veya bu yüzey üzerinde duran (lambaları, lamba duylarını ve yardımcı donanımları taşıyabilen veya taşıyamayan) bölüm
Not 1 – Tungsten filamanlı lambaların kullanıldığı armatürlerde, lamba duyunu taşıyan bölüm normalde ana bölümdür.

sıradan armatür

gerilimli bölümlere kazara temasa karşı koruma sağlayan ancak, toz, katı cisimler veya neme karşı başka herhangi bir özel koruması bulunmayan armatür

genel amaçlı armatür

özel bir amaç için tasarımlanmamış armatür
Not 1 – Genel amaçlı armatürlere, askı düzenleri, bazı projektörler ve yüzey üzerine veya gömülü biçimde monte edilecek şekilde sabitlenen bazı armatürler örnek olarak verilebilir. Ağır şartlarda kullanım, fotografik ve sinematografik uygulamaları ve yüzme havuzları için olan armatürler özel amaçlı armatürlere örnek gösterilebilir.

ayarlanabilir armatür

ana bölümü, teleskopik borular veya benzeri cihazlar, rakorlar, dengeleme ağırlığı cihazları vasıtasıyla döndürülebilen veya yer değiştirebilen armatür

temel armatür

IEC 60598-2’deki kısımlardan herhangi birinin kurallarını sağlayablien, monte edilmiş bölüm sayısı en az olan armatür

birleşik armatür

diğer bölümlerle değiştirebilen veya diğer bölümlerle farklı bir kombinasyonda kullanılan ve elle veya alet kullanarak değiştirilen bir veya bir kaç bölüm ile birleşik durumdaki temel armatürden oluşan bir armatür

sabit armatür

armatürün yalnızca alet kullanılarak sökülebileceği biçimde sabitlendiğinden veya kolay erişme sınırının dışında kullanılması amaçlandığından dolayı, bir yerden diğerine kolaylıkla hareket ettirilemeyen armatür
Not 1- Genel olarak sabit armatürler, besleme şebekesine kalıcı olarak bağlı kalacak şekilde tasarımlanır; ancak bu bağlantı bir fiş veya benzer bir düzen vasıtasıyla da yapılabilir.

taşınabilir armatür

normal kullanımda, besleme şebekesine bağlı iken bir yerden diğerine taşınabilen armatür
Not1- Bir fişe bağlanması için bir besleme kordonuyla donatılmış duvara monte edilen armatürler ve desteklerinden el yardımıyla kolayca sökülebilecek biçimde bu desteklere kanatlı vida, mandal veya bir kanca yardımıyla sabitlenebilen armatürler, taşınabilir armatür olarak kabul edilir.

gömme armatür

imalatçı tarafından, montaj yüzeyine tamamen veya kısmen gömülmesi amaçlanan armatür
Not 1- Bu terim, hem kapalı oyuklarda çalıştırılan armatürlere, hem de asma tavan gibi bir yüzeye monte edilen armatürlere uygulanır.

beyan gerilimi

imalatçı tarafından armatürün tasarımlandığı besleme gerilimi veya gerilimleri 1.2.12
besleme akımı
armatürün, normal kullanımda beyan gerilim ve beyan frekansında kararlı duruma erişmesi durumunda, besleme bağlantı uçlarından geçen akım

beyan gücü

armatürün tasarımında kullanılan lambaların sayısı ile bu lambalardan bir tanesinin beyan gücünün çarpımından elde edilen değer

besleme kordonu

besleme amacıyla armatüre sabitlenen harici bükülgen kablo veya kordon
Not 1- Armatürler, besleme kordonu ile donatılabilir veya örnek olarak X, Y veya Z tipi bağlantı elemanlarıyla birlikte kullanılacak şekilde tasarımlanabilir.
Not 2 – Bu değişiklikle uyumlu olması için IEC 60598-2’nin her bölümünde tadil yapılması amaçlanır, ancak başka nedenlerden dolayı IEC 60598-2’nin her bölümü tadil edildiğinde bu işlem yapılacaktır. Bundan dolayı şu anda IEC 60598-2 “Sökülemeyen bükülgen kablo veya kordon” ifadesine her atıf yaptığında bu “besleme kordonu” olarak alınacaktır.

gerilimli bölüm

normal kullanımda elektrik çarpmasına sebep olabilen iletken bölüm. Bununla birlikte nötr iletkeni gerilimli bölüm olarak kabul edilir
Not 1- İletken bir bölümün elektrik çarpmasına sebep olabilen gerilimli bir bölüm olup olmadığını tespit etme deneyi Ek A’da verilmiştir.

temel yalıtım

elektrik çarpmasına karşı temel korumayı sağlamak için gerilimli bölümlere uygulanan yalıtım Not 1 – Temel yalıtımın yalnızca işlevsel amaçlar için kullanılan yalıtımı ihtiva etmesi gerekmez.

ek yalıtım

temel yalıtımda bir arızalanma meydana gelmesi durumunda, elektrik çarpmasına karşı koruma sağlamak üzere temel yalıtıma ilave olarak uygulanan bağımsız yalıtım

çift yalıtım

temel yalıtım ve ek yalıtımın her ikisinden oluşan yalıtım

takviyeli yalıtım

elektrik çarpmasına karşı çift yalıtıma eş değer koruma derecesi sağlamak için gerilimli bölümlere uygulanan tek bir yalıtım sistemi
Not 1 – “Yalıtım sistemi” terimi, yalıtımın homojen bir parça olması gerektiği anlamına gelmez. Bu sistem, ek yalıtım veya temel yalıtım gibi tek olarak deneyden geçirilemeyen bir kaç tabakadan meydana gelebilir.

koruyucu empedans düzeni

çift veya takviyeli yalıtımı köprülemek için kullanılan, empedans ve yapılışı örneğin kararlı durumdaki temas akımının ve yükün tehlikeli olmayan bir seviyede sınırlanmasını sağlayacak şekilde tasarımlanan bileşen veya bileşenler grubu

sınıf 0 armatür (yalnızca sıradan armatürlere uygulanabilir)

elektrik çarpmasına karşı korumanın temel yalıtımla sağlandığı armatür
Bu, varsa erişilebilir iletken bölümleri, sabit tesisat kablajındaki koruma iletkenine bağlayacak hiç bir düzenin bulunmadığı, temel yalıtımın arızalanması durumunda çevre güvenliğinin sağlandığı anlamına gelir. Sınıf 0 uygulamasında deney kurallarıyla ilgili bilgiler için Ek T’ye bakılmalıdır.

Sınıf I armatür

elektrik çarpmasına karşı korumanın yalnızca temel yalıtımla sağlanmadığı, ancak temel yalıtımın arızalanması durumunda, erişilebilir iletken bölümlerin gerilimli hale gelmemesi için, erişilebilir iletken bölümlerini, tesisatın sabitlenmiş kablajındaki koruma (topraklama) iletkenine bağlayacak düzenlerin sağlanacağı biçimde ilave güvenlik tedbirlerinin alındığı armatür

sınıf II armatür

elektrik çarpmasına karşı korumanın, yalnızca temel yalıtımla sağlanmadığı, ancak korumanın hiç bir topraklama düzenine veya tesisat şartlarına dayalı olmadığı, çift yalıtım veya takviyeli yalıtım gibi ilave güvenlik tedbirlerinin uygulandığı armatür

sınıf III armatür

besleme kaynağında elektrik çarpmasına karşı korumanın güvenli çok düşük gerilim (SELV) ile sağlandığı ve SELV’den daha yüksek gerilimlerin üretilmediği armatür

beyan azami ortam sıcaklığı

armatürün normal şartlarda çalıştırılabileceği en yüksek sürekli sıcaklığı belirtmek amacıyla imalatçının armatür için beyan ettiği sıcaklık

kontrol düzeni veya kondansatör mahfazasının beyan azami çalışma sıcaklığı

beyan geriliminde veya beyan gerilim aralığının en büyük değerinde normal çalışma şartlarında bileşenin dış yüzeyinde (işaretlenmişse gösterilen yerde) meydana gelebilen izin verilebilen en yüksek sıcaklık

lamba kontrol düzenine ait sargının beyan azami çalışma sıcaklığı

50/60 Hz’lik lamba kontrol düzeninin, en az 10 yıl boyunca sürekli çalışacak şekilde işletme ömrüne sahip olmasının beklenebildiği en yüksek sıcaklık olarak imalatçı tarafından belirtilen sargı sıcaklığı

Balast

besleme kaynağı ile bir veya bir kaç boşalmalı lamba arasına yerleştirilen, endüktans, kapasitans veya rezistanstan biri veya bunların kombinasyonundan oluşan, esas olarak lamba (lambaların) akımını gerekli değerde sınırlayan birim
Bu birim, şebeke gerilimini dönüştüren düzenleri ve yol verme geriliminin ve ön ısıtma akımının sağlanmasına yardımcı olan, soğukta yol vermeyi önleyen, stroboskopik etkiyi azaltan, güç faktörünü düzelten ve radyo girişimini bastıran düzenleri de içerebilir.

bağımsız lamba kontrol düzeni

lamba kontrol düzeni üzerindeki işaretlemeye uygun korumaya sahip olan veya herhangi bir mahfazası olmayan bir armatür dışına ayrı olarak monte edilebilecek şekilde tasarımlanan, bir veya bir kaç ayrı elemandan meydana gelen lamba kontrol düzeni

tümleşik lamba kontrol düzeni

armatür içine yerleşecek şekilde tasarımlanan ve özel tedbirler alınmadan armatür dışına monte edilmesi amaçlanmayan lamba kontrol düzeni

entegre lamba duyu

lambayı taşıyan ve onunla elektriksel temasını sağlayan ve armatürün bir bileşeni olarak tasarımlanan armatür bölümü

yarı saydam kapak

lambaları ve difüzörler, lens panelleri ve benzeri ışık kontrol elemanları içeren diğer bileşen bölümlerini de koruyabilen, armatürün ışık geçiren bölümleri